Versterken van de kwaliteit en verduurzamen van de bestaande woningvoorraad

Ondanks de pandemie zijn er in 2021 zo’n 156 funderingen hersteld van particuliere woningen en ook nog eens zo’n 60 woningen van verhuurders/corporaties in Zaanstad. De doelstelling van 150 herstellen in de begroting van 2021 is behaald, een mooi resultaat. Om eigenaren met funderingsproblemen verder te ontzorgen heeft de raad een motie aangenomen en kunnen particuliere eigenaren vanaf medio januari 2022 onder bepaalde voorwaarden gebruikmaken van een wisselwoning tijdens de uitvoering van het funderingsherstel van hun eigen woning. Voor de komende twee jaar zijn er via Betaalbare Koopwoningen Zaanstad twee beschikbaar in de Rosmulenbuurt in Zaandam.  Voor huiseigenaren kan een tijdelijke huurwoning een uitkomst zijn. Zeker als men tijdens de werkzaamheden niet tijdelijk op de eerste etage van de eigen woning kan wonen of bij familie intrekken geen uitkomst biedt.

Een belangrijk deel van de werkzaamheden binnen het programma richt zich op het informeren en activeren van particuliere eigenaren om hun woning te herstellen. Op de website www.funderingen.zaanstad.nl staat de meest actuele informatie over de thema’s die vanuit het programma Verbeteren kwaliteit bestaande woningvoorraad worden beetgepakt. Vrijwel dagelijks heeft een tiental mensen telefonisch en/of mailcontact met het Funderingsloket van Zaanstad. Waar mogelijk pogen de medewerkers van het Funderingsloket actief contact te zoeken met eigenaren van woningen met een funderingsprobleem (zakking 4 mm of meer). Gedurende de pandemie zijn er geen informatiebijeenkomsten georganiseerd. Om bewoners toch van voldoende informatie te voorzien, staan er voorlichtingsfilmpjes op de website.  

Met het in gebruik nemen van het zelf ontwikkelde Zaanse Monitoringsysteem (ZaMo) volgen we het zakkingsgedrag van zo’n 8.200 woningen.  Per medio 2021 kunnen alle particuliere woningeigenaren van wie de woning wordt gemonitord als service ook zelf de meetgegevens digitaal inzien.

Het huidige plan van aanpak van het programma nadert zijn eind en is in 2021 geëvalueerd. Een nieuw plan van aanpak voor de komende jaren stellen we in 2022 op en gaat ter goedkeuring van het financiële kader naar de raad.

De pilot Versterken en Verduurzamen, een initiatief van de gemeente Zaanstad, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en Bouwend Nederland, is succesvol afgerond. In deze pilot onderzochten we de mogelijkheden voor sloop/nieuwbouw waarbij een woning met funderingsproblematiek wordt vervangen door een duurzame nieuwbouwwoning. Er zijn twee nieuwe veilige duurzame NOM-woningen met een goede fundering gerealiseerd. Door deze pilot is veel kennis opgedaan en zijn er toepasbare rekenmodellen ontwikkeld en stedenbouwkundige modellen voor terug te bouwen woningen gemaakt om in te zetten als vervolg.

In juni 2021 is onze aanvraag gehonoreerd voor middelen uit het Volkshuisvestingsfonds ten behoeve van Zaandam-Oost. Naar verwachting ligt een samenhangend uitvoeringsplan VHF Zaandam-Oost in het eerste kwartaal in 2022 in de raad ter besluitvorming. Voor het programma Verbeteren kwaliteit bestaande woningvoorraad betekent dit uitvoering geven aan (deel)plannen verduurzaming (stappensubsidie aanvullend op de reeds bestaande regelingen), renovatie en sloop/nieuwbouw (op basis van de ervaringen uit de pilot Versterken en de pilot Duurzaam Funderingsherstel Zaanstad) van particuliere woningen en behoud cultuurhistorische waarden.

Vanaf september 2020 worden de funderingen van de 178 woningen (waarvan 51 in particulier bezit) in de Zeeheldenbuurt bloksgewijs vernieuwd. Inmiddels zijn 58 woningen gereed (peildatum 20 december 2021). Naar verwachting hebben eind 2022 alle bewoners weer een comfortabel en veilig thuis.

De 'Stappensubsidieregeling verduurzaming Zaanse woningen 2019-2021' is zeer succesvol gebleken. De subsidie voor verduurzamingswerkzaamheden, los van funderingsherstel, was in 2020 al uitgeput. Het college heeft voor 2021 een extra bedrag van € 100.000,- beschikbaar gesteld met als looptijd tot eind 2021. Ook dit extra bedrag is volledig beschikt. Het subsidieplafond voor verduurzamingstappen in combinatie met funderingsherstel is in 2021 bereikt. Verder hebben in 2021 zo’n 11.000 particuliere woningeigenaren gebruik gemaakt van het verzilveren van de voucher van de Regeling Reductie Energieverbruik (RRE)-regeling voor de afname van energiebesparende producten. Met de RRE is circa 2 miljoen kilo CO2 bespaard in 2021. Hiertoe heeft Zaanstad € 1,7 miljoen aan rijkssubsidie ontvangen. Zaanstad kreeg als vervolg op deze regeling € 1,2 miljoen vanuit de Regeling Reductie Energieverbruik Woningen (RREW). Hiervoor komen in het eerste kwartaal van 2022 voor ruim 10.000 huurders vouchers beschikbaar. De beoogde CO2-reductie wordt geschat op ongeveer 1,2 miljoen kilo.