Publiekrechtelijk
- Publiekrechtelijk Centraal Nautisch Beheer(Bedragen x €1.000)Centraal Nautisch BeheerRechtsvorm:
Gemeenschappelijke regeling - bedrijfsvoeringsorganisatie
Oprichtings-/publicatiedatum:18-03-1994Vestigingsplaats:AmsterdamToezichtsregime:middelOpenbaar belangHet Centraal Nautisch Beheer (CNB) heeft als doel het verkrijgen van eenheid in het beleid en de uitvoering van taken van gemeenten en het rijk die betrekking hebben op het scheepvaartverkeer binnen het Noordzeekanaalgebied. De regeling is ook bedoeld om een bijdrage te leveren aan het verbeteren van infrastructurele voorzieningen en de toegankelijkheid van de vaarweg.
Bestuurlijk belangWethouder Slegers is lid van het bestuur, plaatsvervanger wethouder Baerveldt
Stemverhouding: 15%Actualiteiten en risico'sAlgemeen beeld
Het Centraal Nautische Beheer draagt zorg voor de begeleiding van het scheepvaartverkeer in het Noordzeekanaalgebied en het toezicht op de verwijdering van scheepsafval en veiligheidsaspecten rondom het scheepvaartverkeer.
Actuele ontwikkelingen
Plan van aanpak omgang met fosfine: fosfine is een ontsmettingsmiddel, wat in scheepsladingen voor het bestrijden van ongedierte wordt gebruikt. Door een ongeval op een schip is dit plan opgesteld om een kader te hebben bij toekomstige ongevallen. Dit plan van aanpak is in het najaar 2021 ter kennisname aan o.a. de colleges van Burgemeester en Wethouders in de CNB-gemeenten aangeboden.
- Er is een nieuwe Europese richtlijn op gebied van verontreiniging door schepen. Hierdoor zal ook de Wet verontreiniging door schepen moeten worden aangepast, hetgeen ook weer gevolgen voor het Havenafvalstoffenplan heeft. Verwachting is, dat de wijziging en de daarop aan te passen Havenafstoffenplan in 2022 / 2023 zijn beslag gaat krijgen.
- In 2020 is het beleidskader voor het uitvoeren van havenveiligheidsbeoordelingen opgesteld. Deze is in 2021 uitgevoerd, ook in Zaanstad. De beleidsnotitie is vervolgens aan de bevindingen van de havenveiligheidsbeoordelingen getoetst en bijgesteld. De beleidsnotitie is eind 2021 ter vaststelling aan de CNB-gemeenten aangeboden. Begin 2022 zal besluitvorming in Zaanstad plaatsvinden.
- Het CNB is betrokken bij een aantal infrastructurele ontwikkelingen in het Noordzeekanaalgebied, waaronder een oeververbinding voor het langzaam verkeer tussen Amsterdam-Centrum en Amsterdam-Noord en de realisering van de nieuwe zeesluis te IJmuiden. De zeesluis zal begin 2022 in gebruik genomen worden.
- Er is een beperkte aanpassing van de Regionale Havenverordening nodig. Allereerst is de wijziging nodig om Plan van aanpak omgang met fosfine van een wettelijke basis te voorzien. Daarnaast zijn er een aantal omissies in de tekst van de huidige verordening geconstateerd, die aangepast moeten worden. De wijziging van de verordening zal in het voorjaar 2022 ter besluitvorming aan de Raad worden aangeboden.
- Er is een begin gemaakt met een toetsing van de Regionale Verordening aan de concept-omgevingsverordeningen van de CNB-gemeenten. Aan de hand van deze toetsing wordt in kaart gebracht, wat de gevolgen voor de Regionale Havenverordening zijn. Verwachting is, dat deze toetsing in 2022 is afgerond.
- Krachtens de Regionale Havenverordening moeten bunkerlocaties voor conventionele brandstoffen en LNG op het grondgebied van de gemeenten worden aangewezen. Dit moet in alle CNB-gemeenten gebeuren. Planning is voorjaar 2022. Zaanstad zal daarbij geen LNG-bunkerlocaties aanwijzen. Voor het bunkeren van deze brandstof is in het Havengebied van Amsterdam een voorziening getroffen.
- In 2021 is gewerkt aan het opnieuw regelen van de mandatering van bevoegdheden tussen Zaanstad en het CNB in het kader van de volgende regelingen:
- Regionale Havenverordening 2019;
- Wet voorkoming verontreiniging door schepen;
- Regeling voorkoming verontreiniging door schepen;
- Regeling vervoer gevaarlijke stoffen met zeeschepen;
- Besluit administratieve bepalingen scheepvaartverkeer; en
- Binnenvaartpolitiereglement.
Dit zal in het voorjaar 2022 leiden tot het toekennen van nieuwe mandateringen aan het CNB.
- In 2021 is ook gewerkt aan het herijken van de aanwijzing van toezichthoudende ambtenaren in het kader van de zojuist genoemde regelingen. Dit zal in het voorjaar 2022 leiden tot hernieuwde aanwijzingen.
Risicoprofiel
Het risicoprofiel van de gemeenschappelijke regeling Centraal Nautisch Beheer Noordzeekanaalgebied is "gemiddeld" laag. Financieel draagt de gemeente Zaanstad nauwelijks bij in de gemeenschappelijke regeling. Het Havenbedrijf Amsterdam NV draagt het exploitatiesaldo. Zaanstad heeft 15% van de stemmen in het Algemeen Bestuur.
Financiële positie
In de opzet van de Gemeenschappelijke regeling CNB draagt het Havenbedrijf van Amsterdam NV het exploitatiesaldo. Er zijn per balansdatum geen activa en passiva: daarom is er geen balans is opgenomen in de jaarrekening CNB. Zaanstad draagt jaarlijks via een vaste bijdrage (€ 11.000,--) aan de uitvoering van verscheidenen taken van het CNB bij .
Risico's
Havenbedrijf Amsterdam NV hanteert een systeem van risicomanagement gebaseerd op Enterprise Risk Management (COSO-ERM). Risico’s op verschillende deelgebieden zijn geïnventariseerd en geclassificeerd op basis van kans en mogelijke impact. Periodiek wordt deze inventarisatie herhaald om gewijzigde of nieuwe risico’s tijdig te kunnen onderkennen.
Beheersmaatregelen
Vanuit de verbonden partij zelf. Het CNB heeft geen eigen weerstandsvermogen. De publieke taakuitoefening is door het CNB gemandateerd aan de Divisie Havenmeester van het Havenbedrijf Amsterdam NV. De governance-regels waaraan Havenbedrijf Amsterdam NV moet voldoen, onder andere die van solvabiliteit en liquiditeit, waarborgen dat onverwachte financiële tegenvallers de publieke taakuitoefening niet in gevaar brengen. Naar de aard van de werkzaamheden is Divisie Havenmeester van het Havenbedrijf Amsterdam NV ingericht op het beheersen van mogelijke risico’s aan de hand van de vijf productlijnen in het havenmeesterproces.
Beheersmaatregelen lopen uiteen van:
- goed opgeleid personeel (regelmatige oefening en bijscholing, eigen simulator);
- up-to-date-systemen en technische infrastructuur tot heldere processen & procedurebeschrijvingen met duidelijke bevelstructuur;
- het onderhouden van nauwe contacten met belangrijke externe belanghebbenden zoals Rijkswaterstaat;
- periodieke evaluatie of de bestaande beheersmaatregelen nog afdoende zijn en of aanvullende maatregelen nodig zijn.
Vanuit gemeente Zaanstad:
- Begroting en jaarrekening van de afgelopen drie jaren zijn beschikbaar.
- Zaanstad neemt deel aan het Algemeen bestuur van CNB. Minimaal twee keer per jaar is er een bestuursvergadering. De vaststelling van de begroting en jaarrekening vindt plaats in het Algemeen bestuur CNB. Alvorens de jaarstukken ter vaststelling voor te leggen, kunnen de gemeenteraden jaarlijks een zienswijze geven op de jaarstukken.
- Zaanstad participeert in het Beleidsoverleg van het CNB. Dat komt elke twee maanden bij elkaar.
- Voorstellen van Verbonden Partijen tot aanpassing van de statuten en gemeentelijke deelname worden altijd besproken met sector Strategie en Control.
middel - Publiekrechtelijk Veiligheidsregio Zaanstreek Waterland(Bedragen x €1.000)Veiligheidsregio Zaanstreek WaterlandRechtsvorm:
Gemeenschappelijke regeling - openbaar lichaam
Oprichtings-/publicatiedatum:26 januari 2017Vestigingsplaats:ZaandamToezichtsregime:hoogOpenbaar belangDoor intergemeentelijke samenwerking uitvoering geven aan:
a. het inventariseren van risico’s van branden, rampen en crises;
b. het adviseren van het bevoegd gezag over risico’s van branden, rampen en crises in de bij of krachtens de wet aangewezen gevallen alsmede in de gevallen die in het beleidsplan zijn bepaald;
c. het adviseren van het college van B&W over de taak, bedoeld in artikel 3, eerste lid
d. het voorbereiden op de bestrijding van branden en het organiseren van de rampenbestrijding en de crisisbeheersing;
e. het instellen en in stand houden van een brandweer;
f. het instellen en in stand houden van een GHOR;
g. het voorzien in de meldkamerfunctie;
h. het aanschaffen en beheren van gemeenschappelijk materieel;
i. het inrichten en in stand houden van de informatievoorziening binnen de diensten van de veiligheidsregio en tussen deze diensten en de andere diensten en organisaties die betrokken zijn bij de onder d, e, f, en g genoemde taken.
Bestuurlijk belangBurgemeester Hamming is voorzitter van het AB Vervanging wethouder Krieger
Stemverhouding: 12,8%Actualiteiten en risico'sOntwikkelingen
Corona & VrZW
Vanaf eind februari 2020 is sprake van een crisissituatie. De veiligheidsregio’s schalen op naar GRIP 4 en landelijk worden diverse maatregelen getroffen om verspreiding van COVID-19 tegen te gaan. Tot 1 december 2020 verwerkt VrZW de landelijke maatregelen in regionale noodverordeningen. Vanaf 1 december 2020 treedt de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 in werking. Hiermee verschuift het mandaat om uitvoering te geven aan de landelijke maatregelen van de veiligheidsregio naar de gemeenten. De veiligheidsregio blijft wel een rol houden in het faciliteren van de intergemeentelijke afstemming. Dit gebeurt op bestuurlijk niveau door het wekelijks (en later 2-wekelijks) organiseren van Bestuurlijke Afstemmingsoverleggen en RBT-overleggen. En op ambtelijk niveau door het instellen van het Intergemeentelijk Team.
De effecten van de COVID-19 crisis zijn voor de interne organisatie van de veiligheidsregio groot geweest qua inzet en capaciteit. Geplande werkzaamheden of bestaande werkprocessen binnen de organisatie hebben geen (of beperkt) doorgang kunnen vinden. Voorbeelden hiervan zijn het structureel oefenen van de brandweerorganisatie of het opleiden en oefenen van de crisisfunctionarissen uit de verschillende kolommen en het multidisciplinair oefenen. De vrijgekomen capaciteit is voor een groot deel ingezet voor de crisisorganisatie.
Komende jaren zal onder meer in het teken staan van het omgaan en opvangen van de gevolgen van COVID-19. Dit houdt in dat prioriteit zal worden gegeven aan het investeren op de veerkracht van de samenleving en het herstel.
In 2021 heeft VrZW de volgende activiteiten verricht (bron: Burap II 2021):
- In samenwerking met de GGD heeft de veiligheidsregio (GHOR) het dashboard corona ontwikkeld. Via het dashboard worden alle data voor het publiek ontsloten.
- Tot 1 juli 2021 was er sprake van GRIP4, en was de crisisorganisatie van de veiligheidsregio actief.
- Op verzoek van het ministerie van VWS en het veiligheidsberaad hebben de veiligheidsregio’s een coördinerende rol gespeeld in het opstellen en uitvoeren van veiligheidsplannen voor de COVID-19 vaccinatielocaties.
- VrZW heeft samen met de GHOR/GGD, Bevolkingszorg en Politie uitvoering gegeven aan het project ‘Beperken gezondheidsrisico’s COVID-19 bij arbeidsmigranten VrZW’ met als belangrijkste focuspunt de werkomgeving.
Energietransitie
VrZW is in dit kader bezig met het in kaart brengen van de risico’s van de energietransitie voor de fysieke veiligheid, het actief zoeken van de verbinding hieromtrent met gemeenten, omgevingsdiensten en andere partijen binnen dit werkveld en het implementeren van veiligheidsmaatregelen. In praktische zin blijft VrZW bezig haar organisatie inrichten van lineair gebruik van producten naar een steeds meer circulair gebruik. Deze overgang naar verduurzaming van processen biedt eveneens volop kansen voor innovatie, maar is ook kostbaar.
Traject taakdifferentiatie brandweervrijwilligers vertraagd
Vanaf 1 januari 2020 is de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (WNRA) van kracht. Voor de veiligheidsregio’s geldt vooralsnog dat zij van deze wet zijn uitgesloten gezien het vraagstuk rondom de gevolgen voor de vrijwillige brandweer.
In 2019 is de denktank taakdifferentiatie opgericht met de opdracht om tot een denkrichting te komen waarmee onderscheid ontstaat tussen vrijwilligers en beroepsmedewerkers om daarmee te voldoen aan Europese wet- en regelgeving. Deze opdracht is afgerond waarbij de denktank een viertal bouwstenen benoemd heeft waarvan Bouwsteen 1 de breedste draagvlak heeft bij het Veiligheidsberaad. In de vergadering van 21 juni 2021 van het Veiligheidsberaad met de minister is decharge verleend aan de denktank.
In Bouwsteen 1 gaat het om verplichte beschikbaarheid: de vrijwilliger werkt op basis van vrijwilligheid en kan niet worden verplicht om taken uit te voeren en beschikbaar te zijn op een bepaald moment. Vormen van consignering (het buiten werktijd verplicht oproepbaar zijn voor spoedgevallen) en kazernering (verplichte aanwezigheid op de kazerne) zijn dan niet meer aan de orde. Voor de beroepsmedewerker wijzigt er niets. Naast personele, organisatorische en financiële consequenties heeft implementatie van Bouwsteen 1 ook gevolgen voor de inrichting van de dekking binnen Zaanstreek-Waterland. Gezien de samenhang met het nieuw op te stellen dekkingsplan heeft het bestuur op 1 juli opdracht gegeven consequenties en oplossingsrichtingen van Bouwsteen 1 in kaart te brengen. Eind 2021 zal een eerste inventarisatie worden gepresenteerd. Uiteindelijke besluitvorming maakt deel uit van het op te leveren dekkingsplan en zal rond de zomer van 2022 plaatsvinden. (bron: Burap II 2021)
Invoering Omgevingswet
De nieuwe Omgevingswet zou per 1 januari 2021 in werking treden. De uitbraak van het Covid-19 virus heeft er toe geleid dat de minister de datum van inwerkingtreding opnieuw heeft opgeschort tot 1 juli 2022. De start van de Wet Kwaliteitsborging Bouwen (WKB) is in lijn hiermee ook opgeschort. (bron: Burap II 2021)
Evaluatie wet veiligheidsregio’s
Na het gereedkomen van de evaluatie op de Wet Veiligheidsregio’s lijken hier geen grote consequenties voor VrZW uit voort te komen maar is het wachten op de landelijke uitwerking van de aanbevelingen. Indien meer bekend, zal in de begroting 2023 op de gevolgen voor VrZW worden ingegaan.(bron: Burap II 2021)
Huisvesting Prins Bernardplein
De Veiligheidsregio ZW huurt het pand op het Prins Bernardplein te Zaandam van de gemeente Zaanstad. In 2020 heeft het bestuur van de Veiligheidsregio en het college van B&W van gemeente Zaanstad de intentie uitgesproken tot een langdurig verblijf van de VrZW op de locatie Prins Bernardplein. De nieuwe huurovereenkomst is gereed en wordt in 2022 ondertekend. De overeenkomst gaat in per 1-1-2021.
Financiën
De begroting van VrZW bedraagt in 2021 € 32,6 miljoen. (bron: Begroting 2021)
Op 1 juli jl. is de 1e bestuursrapportage 2021 door het algemeen bestuur vastgesteld met een nadelig exploitatiesaldo van € 54.000. De voorgestelde wijzigingen uit deze 2e bestuursrapportage (kolom ‘wijziging Burap II’) komen per saldo uit op € 685.000 (voordelig) waardoor het verwachte saldo stijgt naar een voordelig resultaat van € 633.000.
De totale baten en lasten van de programma’s bedragen € 33,2 miljoen respectievelijk € 33,0 miljoen.
Op hoofdlijnen kan de conclusie getrokken worden dat de COVID-19 pandemie ook in 2021 voor een onderbesteding van diverse budgetten zorgt. Door de volledige vrijval van de in 2020 gevormde bestemmingsreserve COVID-19 en het niet volledig kunnen uitvoeren van de geplande reguliere activiteiten ontstaat opnieuw een voordelig exploitatieresultaat. Vacatures stonden langer open dan gebruikelijk en enkele doelstellingen die onderdeel van het jaarplan 2021 van VrZW waren, werden doorgeschoven naar 2022.
Vanwege de gevolgen van de pandemie wordt voorgesteld om de budgetten voor drie uitgestelde doelstellingen (opstellen dekkingsplan, actualisatie gebruik Oefencentrum en opstellen arbeidsmarktstrategie en -communicatie, resp. €55.000, €50.000 en €35.000) door te schuiven naar 2022. Daarnaast ervaart VrZW de noodzaak om in lijn met landelijke en internationale ontwikkelingen voor het kantoorpersoneel een hybride, flexibel werkconcept in te voeren. De realisatie ervan vraagt om aanpassing van de huidige kantooromgeving omdat die anno 2006 op een statische, traditionele manier ingericht is. Voor de opzet van een integraal plan is een bedrag van € €75.000 gewenst. Ook voor dit bedrag wordt voorgesteld dit in de bestemmingsreserve op te nemen. Na presentatie van een integraal plan voor hybride werken bij VrZW zal besluitvorming plaatsvinden over de daarvoor noodzakelijke aanvullende budgetten. (bron: Burap II 2021)
Risico's
- De dubbele rol van de gemeente Zaanstad in het Algemeen Bestuur in de rol van voorzitterschap en de rol van vertegenwoordiging van Gemeente Zaanstad kan leiden tot conflicterende belangen.
- Onvoldoende sturing op de exploitatie van de restcapaciteit van het oefencentrum voor commerciële activiteiten. De Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland is verantwoordelijk voor de uitvoering van de exploitatie van het oefencentrum, Gemeente Zaanstad kan hier beperkt op sturen, maar is wel financieel verantwoordelijk
Beheersmaatregelen
- In samenwerking met de andere gemeenten in Zaanstreek-Waterland wordt het proces om te komen tot een integraal (ambtelijk) advies aan de burgemeesters in het veiligheidsbestuur op belangrijke financiële / beleidsvraagstukken gemonitord.
- De gemeenteraad wordt jaarlijks de mogelijkheid gegeven haar zienswijze te geven inzake de (meerjaren)programmabegroting van de VrZW. Daarnaast is de VrZW transparant met haar overige P&C producten zoals de bestuursrapportages en de jaarrekening.
hoog - Publiekrechtelijk Gezamenlijke ombudsman metropool Amsterdam(Bedragen x €1.000)Gezamenlijke ombudsman metropool AmsterdamRechtsvorm:
Gemeenschappelijke regeling - gemeenschappelijk orgaan
Oprichtings-/publicatiedatum:7 februari 2017Vestigingsplaats:AmsterdamToezichtsregime:middelOpenbaar belangDeze regeling is aangegaan om op een effectieve en efficiënte wijze vorm en inhoud te geven aan de door de Gemeentewet aan de raad gegeven mogelijkheid om voor de behandeling van verzoekschriften een gezamenlijke ombudsman in te stellen. Het betreft een gemeenschappelijk orgaan.
Bestuurlijk belangDe gemeente Amsterdam krijgt mandaat om jaarlijks de begroting en jaarrekening van de ombudsman voor het volgende kalenderjaar vast te stellen. De ombudsman voert ten minste jaarlijks overleg met een vertegenwoordiging van de raden.
Stemverhouding: nvtActualiteiten en risico'sDe huidige Ombudsman, Arre Zuurmond, heeft met ingang van 1 September 2021 zijn ontslag ingediend. Op grond van artikel 16 lid 2 Gemeenschappelijke regeling ombudsman metropool Amsterdam doet het presidium van de gemeenteraad van Amsterdam een voordracht voor benoeming van een nieuwe Ombudsman. . Het presidium van Amsterdam draagt de heer Munish Ramlal voor ter benoeming tot
nieuwe Ombudsman. Gemeente Zaanstad heeft hier in juli 2021 mee ingestemd.
middel