Ontsluiten van informatie en Zaanse historie

Prestatie 6.1.2 Ontsluiten van informatie en Zaanse historie

Het Gemeentearchief Zaanstad (GAZ) bewaart, beheert en stelt de overheidsarchieven van Zaanstad, Oostzaan en de Veiligheidsregio beschikbaar conform de Archiefwet 1995. Dit doet het GAZ ook voor particuliere archieven, zoals verenigings- en bedrijfsarchieven en een grote collectie beeld- en bibliotheekmateriaal die van belang zijn voor het geheugen van de Zaanstreek. Bij de verwerving van particuliere archieven hanteert het Gemeentearchief drie speerpunten: bedrijven en industrie, jongerencultuur en migratie. Het GAZ is hiermee de belangrijkste aanbieder van historisch bronmateriaal in de regio.

Activiteiten en realisatie

Ontsluiting van archieven en collecties

Alle archieven van de voormalige Zaangemeenten zijn nu toegankelijk. De getypte notulen van de vergaderingen van de raden en colleges tot 1974 staan online en zijn digitaal doorzoekbaar gemaakt.
De archieven van de Gereformeerde Gemeente Zaandam (1850-2004) en de Joodse gemeente Zaandam/Nederlands-Israëlitische gemeente Zaanstreek-Waterland, 1888-2007, (2019) zijn toegankelijk gemaakt.
De inventarisatie van de archieven van schildersbedrijf Sol (1900-1980), de Vereniging tot Behoud van Monumenten van Bedrijf en Techniek Zaanstreek, de (bedrijfs)archieven van de familie Honig (ca 1700-1980), loopt nog en wordt in 2022 afgerond.
De bouwvergunningen van Wormerveer tot 1974 zijn online beschikbaar gesteld.
Het crowdsourcing project voor het op naam toegankelijk maken van de zogenaamde Verpondingsregisters (belastingkohieren) uit de 17e en 18e eeuw is voor 92% voltooid en ronden we voor de zomer van 2022 af.

Toezicht rechtmatigheid beheer van niet-overgedragen archieven

Er zijn rechtmatigheidsinspecties uitgevoerd bij de gemeenten Zaanstad en Oostzaan en de gemeenschappelijke regelingen Werkom en OVER-gemeenten. Bij de GGD Zaanstreek Waterland is een zogenaamde nulmeting uitgevoerd. Hierbij is zowel naar rechtmatigheid als doelmatigheid gekeken.

Ontsluiting audiovisuele collecties

Er zijn 42 films en 60 geluidsbanden uit de periode 1930-1970 gedigitaliseerd en beschikbaar gekomen in de studiezaal.

Aanbieden educatie voor het basisonderwijs

Door de coronamaatregelen hebben we dit jaar geen schoolklassen kunnen ontvangen.

Stimuleren belangstelling Zaanse historie

Er waren vijf tentoonstellingen te zien in de publiekshal van het stadhuis, waarvan die over de Zaanse popgeschiedenis en de archeologische vondsten in de Wilhelminasluis veel aandacht trokken van publiek en pers.
De Uitmarkt in september is afgelast. De uitrol van de Westzijderol op Open Monumentendag in de Vermaning aan de Westzijde is wel doorgegaan. Hier kwamen ruim 400 belangstellenden op af.
Het programma van de maand van de Geschiedenis was ook dit jaar beperkt van opzet. De Grote Zaanse Geschiedenisquiz in het Zaantheater is gespeeld met 180 aanwezigen en live gestreamd (online meer dan 850 keer bekeken). De gemeentearcheoloog Piet Kleij gaf een lezing over de vondsten in de Wilhelminasluis. Er zijn drie voorstellingen gegeven met historische films van Bruynzeel en de Centrale Technische School in het filmtheater De Fabriek. Deze waren bijna uitverkocht.
Het cursusaanbod voor volwassenen is, door de coronamaatregelen, met haperingen uitgevoerd. De volgende cursussen zijn gegeven: voorouderonderzoek voor beginners, paleografie voor beginners, paleografie gericht op het lezen van historische belastingregisters en twee inspiratiemiddagen voor deelnemers aan de Zomer van Monet.