Verbonden partijen

Gemeenschappelijke regeling - openbaar lichaam

De regeling wordt getroffen ter ondersteuning van de colleges bij de uitvoering van hun taken op het gebied van het omgevingsrecht in het algemeen en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht in het bijzonder, alsmede de taken op het terrein van vergunningverlening, handhaving en toezicht op grond van de in artikel 5.1 van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht genoemde wetten. Voorts wordt de regeling getroffen ter behartiging van de taken voortvloeiend uit het Besluit risico's zware ongevallen 1999

Wethouder Krieger is lid van het Algemeen Bestuur, plaatsvervanging door wethouder Breunesse

Ontwikkelingen

De inhoudelijke activiteiten van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied liggen voor een groot deel vast vanuit wet- en regelgeving en beleidsdoelstellingen van de opdrachtgevers. Er is sprake van een verhoogde aandacht en inzet op intensieve handhaving en bestuurlijke gevoelige dossiers. De opdrachten nemen in volume en complexiteit toe. Het aantal bedrijven dat de ODNZKG in portefeuille heeft is gestegen en de steeds verdergaande wetgeving vraagt om een intensivering van kennis en kwantiteit.

Het aantal Wob-verzoeken, de complexiteit en daarmee de inspanningen daarvoor zijn het afgelopen jaar explosief gestegen. Handhaving in de bouw noopt soms tot tijdelijke stilleggingen.

Corona effecten

De werkwijze voor het uitvoeren van toezicht en handhaving zijn door Corona aangepast. Dat betekent dat controles zo veel mogelijk digitaal of administratief uitgevoerd worden waar dat mogelijk is. Per werkveld is een aangepaste werkwijze opgesteld met instructies wanneer op locatie wordt gecontroleerd en wanneer een video- of administratieve controle wordt uitgevoerd. De risico’s voor de veiligheid en gezondheid van mens en milieu zijn hierbij altijd leidend. Rekening houdend met de preventieve werking is de OD NZKG zoveel als mogelijk zichtbaar aanwezig in het gebied door rond te rijden.

Omgevingswet

Bij opstellen van de Meerjarenbegroting 2022-2025 is de OD NZKG uitgegaan van een ingangsdatum van de Omgevingswet van 1 januari 2022. Inmiddels is deze datum uitgesteld tot 1 juli 2022.

De invoering van de Omgevingswet heeft een grote impact. De ODNZKG denkt met de opdrachtgevers mee over omgevingsvisies, omgevingsplannen, omgevingsverordening en legesverordeningen. De Omgevingswet is een complexe stelselherziening met als gevolg dat alle gemeenten, provincies en waterschappen en omgevingsdiensten moeten wennen aan de nieuwe regelgeving en wijze van werken.

In 2022 zal er nog veel verduidelijking aangaande de omgevingswet plaatsvinden en worden de nieuwe gemeentelijke omgevingsplannen fasegewijs ingevoerd. Deze complexiteit in combinatie met het vervullen van een nieuwe rol doet een groot beroep op de medewerkers. Daarom is er de komende jaren extra aandacht voor het opdoen van kennis en het ontwikkelen van competenties en vaardigheden.

De mogelijke effecten van taakwijzigingen en – verschuivingen als gevolg van de Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging bouw zijn nog niet volledig bekend. Met de opdrachtgevers wordt gesproken over de te verwachten taakwijzigingen, wat de gevolgen daarvan (kunnen) zijn en hoe dit vorm moet krijgen in het takenpakket per medio 2022.

Tevens is het plan opgesteld om middels een intensief driejarig traject alle inrichtingen in het bedrijvenbestand om te zetten naar milieubelastende activiteiten (mba’s) De Omgevingswet verandert het aangrijpingspunt van de milieuregulering van de inrichting naar de mba’s en voor een goede uitoefening van de milieutaken is inzicht in die mba’s noodzakelijk. Voor de omzetting van de 3889 bedrijven onder het bevoegd gezag van Zaanstad wordt voor 2022 uitgegaan van een bedrag van € 135.707,-. De inzet voor dit project wordt apart gemonitord en elk half jaar zal de raming worden bijgesteld.

Asbesttaken

In het gewijzigde Besluit omgevingsrecht is de uitvoering van de VTH-taken bij asbest en sloop onderdeel van het basistakenpakket geworden en daarmee bij de omgevingsdiensten belegd. De OD overlegt met haar opdrachtgevers over een efficiënte overdracht van deze taak van de gemeenten naar de OD. Na de vertraging in het maken van afspraken over de overdracht van deze taak start de OD NZKG in 2022 met de uitvoering om ervaring op te doen. Met de gemeenten Zaanstad vinden overleggen plaats over het overhevelen van deze taken en daarbij behorende financiële consequenties.

Ondermijning

De problematiek van ondermijning groeit. Dit raakt ook de VTH-taken van de OD NZKG. De OD voert met partners acties uit met als doel het terugdringen van milieucriminaliteit. In het kader van Gebiedsaanpak en Ondermijning wordt nauw samengewerkt met gemeenten, provincie, politie, douane, RIEC (Regionaal Informatie- en Expertise Centrum), Belastingdienst, Inspectie SZW en NVWA. Het doel is om deze samenwerking verder op te bouwen en de maatschappij weerbaarder te maken door als één overheid ondermijning tegen te gaan.

Naast de bestaande, veelal gebiedsgerichte aanpak, waarbij bedrijventerreinen gezamenlijk en integraal worden aangepakt (data-uitwisseling, analyses en controles) om illegale activiteiten op te sporen, werkt de OD NZKG aan de verdere ontwikkeling van een (bedrijfsafval)ketenaanpak. Dit wordt in de gehele regio ingegeven door knelpunten (illegale activiteiten) in de afvalwereld en ambities in het kader van de circulaire economie.

Arbeidsmarkt en inhuur

De krapte op de arbeidsmarkt en voor sommige functies beperkte beschikbaarheid van inhuurkrachten, kunnen gevolgen hebben voor het realiseren van de productie- en kwaliteitsafspraken. Dit wordt nog eens versterkt door de extra capaciteit en de specifieke expertise die nodig zijn voor onder andere de implementatie van de Omgevingswet en de uitvoering van het Klimaatakkoord. Dit vraagt om nieuwe kennis en nieuwe specialisaties, bijvoorbeeld voor natuur, water, circulair, digitalisering. Het niet realiseren van productieafspraken leidt tot lagere inkomsten. Dat kan gevolgen hebben voor de dekkingsbijdrage van de overheadkosten. Beheersmaatregelen: De OD NZKG werkt met een flexibele schil van personeel die wordt afgebouwd als het nodig is. De OD NZKG zet extra in op arbeidsmarktcommunicatie en werkt samen met wervingsbureaus en de gemeente Amsterdam. Innovatie op het vlak van digitalisering en data-analyse wordt ingezet om zo efficiënt mogelijk te werken. Daarnaast wordt strategische personeelsplanning ingezet en worden medewerkers zelf opgeleid waaronder trainees, opleidingstrajecten voor zij instromers en training on the job constructies.

Financiën

Halfjaarrapportage 2021

Op basis van de halfjaarrapportage 2021 komt het resultaat uit op € 179.000 negatief en wordt verklaard door lagere opbrengsten van €149.000 en hogere lasten van €30.000. De lagere opbrengsten van € 149.000 bestaat uit bijstellingen van de UVO opbrengsten als gevolg van lagere aantallen. Daar tegenover staan extra baten als gevolg subsidies. Tevens word er een onttrekking gedaan uit de reserve omgevingswet waardoor de baten hoger zijn.

De hogere kosten van € 30.000 worden enerzijds veroorzaakt door externe inhuur als gevolg van moeilijk invulbare functies, daar tegenover staan lagere bedrijfsvoeringskosten o.a. als gevolg van de coronamaatregelen waaronder woon-werkverkeer en opleidingen.

De lasten in de begroting dalen naar € 55,44 miljoen en de baten in de begroting dalen naar € 55,37 miljoen. Hierdoor is er een verwacht resultaat van € 70.000 nadelig voor mutatie reserves. Er vindt vervolgens een onttrekking plaats van € 66.000 en een dotatie van € 175.000 aan de reserves waarmee het totale resultaat uitkomt op €179.000 negatief.

Slotwijziging 2021

Voor 2021 is een laatste begrotingswijziging opgesteld, daarbij is een ondergrens van € 100.000 aangehouden. Het bestuur is gevraagd om in te stemmen met de volgende budget neutrale wijzigingen:

• Verlagen baten programma Bouw -€ 500.000
• Verlagen lasten programma Bodem - € 300.000
• Verhogen baten programma Bodem + € 200.000

Per saldo worden de baten en lasten 300.000 lager en bedraagt het totaal saldo van de begroting € 55,32 miljoen aan lasten en € 55,14 miljoen aan baten (inclusief mutaties reserves).

Risico's

De noodzakelijke weerstandscapaciteit van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied wordt bepaald door kwantificering van de gewogen risico’s. Deze risico’s zijn: veranderende wetgeving primair proces, personele consequenties t.g.v. kwaliteitsborging bouw en PGF bedrijfsvoeringsrisico’s.

Op basis van de risico-inventarisatie in relatie tot de weerstandscapaciteit is het weerstandsvermogen vanaf 2020 1,1 - 1,4. Dit valt binnen de bestuurlijk vastgestelde norm (1-1,5) en is daarmee voldoende.

Beheersmaatregelen

Om risico’s op te kunnen vangen heeft de OD NZKG een risicobuffer in het leven geroepen. De norm voor de ratio van het weerstandsvermogen was in de eerste fase van de organisatie tot 2017 gezet op ruim voldoende (1,5 – 2). Vanaf 2017 is deze norm herzien. De OD NZKG is inmiddels beland in een fase van doorontwikkeling. Een fase waarin de risico’s beter in beeld lijn en steeds meer beheersbaar zijn. Daarom is de norm voor de ratio weerstandsvermogen bijgesteld van ruim voldoende naar voldoende (1-1,5). Er zijn frequent overleggen tussen gemeente en OD, zowel bestuurlijk als ambtelijk op diverse niveaus.